Wody gruntowe mogą stanowić zagrożenie dla elementów kamiennych, ponieważ zawarte w tych wodach związki chemiczne mogą wnikać w strukturę kamienia i niszczyć go. Kamień może być też zaatakowany przez porosty, mchy i grzyby. W atmosferze natomiast znajdują się niszczące gazy i pyły, które mogą atakować kamień, również w postaci kwaśnych deszczów, które niszczą strukturę kamienia przez wymywanie jego składników. Inną przyczyną niszczenia mogą być błędy wykonawcze: niezaimpregnowanie powierzchni, nieodpowiednie zaprawy, wadliwe spoinowanie.
Impregnacja. Aby ograniczyć działanie tych czynników, kamień należy zaimpregnować. Dzięki temu, że impregnacja zatyka pory, woda nie wnika w głąb kamienia, co chroni przed jego łuszczeniem i niszczeniem. Impregnacja chroni kamień przed zabrudzeniem i zapobiega rozwojowi na jego powierzchni porostów i glonów, które sprawiają, że ścieżki kamienne stają się śliskie. Stosuje się preparaty silikonowe, żywice epoksydowe lub związki krzemu. Koszt impregnacji zależy od ilości użytego impregnatu.
Zabiegami, które również znacznie ograniczają osadzanie się brudu są szlifowanie, polerowanie i wygładzanie. Im powierzchnia jest gładsza, tym mniej zanieczyszczeń się na niej osadza. Należy jednak pamiętać, że zabiegi te wykonuje się przed ułożeniem kamienia.
Czyszczenie. Powierzchniowe, niewielkie zabrudzenia można usuwać wodą i miękką szczotką. To, jakiej szczotki należy użyć, zależy od rodzaju czyszczonego kamienia – zbyt twarda może porysować delikatną powierzchnię.
Mycie kamienia wodą z węża może być nieskuteczne, a jednocześnie doprowadzić do zawilgocenia. Dużo lepszym rozwiązaniem jest użycie myjki ciśnieniowej do usunięcia osadów i brudu. Dotyczy to oczywiście kamienia zastosowanego na zewnątrz.
Jeśli woda, nawet pod dużym ciśnieniem nie usuwa zanieczyszczeń, stosuje się środki chemiczne. Takie czyszczenie musi być jednak wykonane przez wyspecjalizowaną firmę. Rozcieńczonym kwasem fluorowodorowym usuwa się na przykład sadzę z piaskowca. Kwasem siarkowym (również rozcieńczonym) usuwa się z piaskowca mchy, porosty i ślady rdzy. Kwasów szczawiowego i chlorowodorowego używa się do czyszczenia wapieni. Stosowanie środków chemicznych może być niebezpieczne dla zdrowia, dlatego nie wolno takiego czyszczenia wykonywać samodzielnie.
Inną metodą jest piaskowanie, któremu najczęściej poddaje się piaskowiec. Jeśli piaskowiec przez dłuższy czas nie jest czyszczony, zaczyna szarzeć. Piaskowanie wykonuje się na sucho za pomocą piaskarek. W zależności od rodzaju czyszczonej powierzchni oraz stopnia zabrudzenia można regulować ciśnienie, ostrość i twardość strumienia.
Katarzyna Olędzka, BudujemyDom.pl